สายไฟฟ้า เป็นสื่อนำหรือตัวนำกำลังไฟฟ้า จากแหล่งจ่ายไปยังจุดที่ใช้ไฟฟ้า ลักษณะที่สำคัญของสายไฟฟ้าจะดูจากประสิทธิภาพของสายไฟที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลได้สูงสุดโดยไม่เป็นอันตรายต่อสายไฟฟ้าแรงเคลื่อนไฟฟ้าทนได้ขณะใช้งานค่าแรงดันไฟฟ้าตกในสาย เป็นต้น วัสดุที่ใช้ทำตัวนำไฟฟ้าในปัจจุบัน คือ สายทองแดง และสายอลูมิเนียม

สายไฟฟ้ามีหน้าที่สำหรับนำพลังงานไฟฟ้า จากแหล่งจ่ายไฟไปยังบริภัณฑ์ไฟฟ้าต่าง ๆ ในปัจจุบันได้มีผู้ผลิตสายไฟฟ้ามากมายหลายชนิด ตามความต้องการสำหรับการติดตั้งสายไฟฟ้าในรูปแบบต่าง ๆ ดังนั้นการเลือกใช้สายไฟฟ้า เพื่อให้มีความเหมาะสมปลอดภัย ประหยัด และเชื่อถือได้ จะต้องพิจารณาถึงปัจจัยหลายประการด้วยกัน ได้แก่ ความเหมาะสม กับสภาพแวดล้อมที่ติดตั้ง ความสามารถในการนำกระแสของตัวนำ ขนาดแรงดันตกที่เกิดขึ้น ความสามารถในการทนต่อความร้อนที่เกิดขึ้นทั้งในขณะใช้งานปกติและขณะเกิดการลัดวงจร

สายไฟที่มีคุณภาพ ปัจจุบันไฟฟ้าเป็นสิ่งที่จำเป็นและอยู่รอบตัวเรา เราใช้ไฟฟ้าตลอด 24 ชั่วโมงทุก ๆวัน ไฟฟ้าจึงเป็นสิ่งที่ให้ประโยชน์แก่มนุษยชาติอย่างมหาศาล อย่างไรก็ตามแม้ว่าไฟฟ้าจะให้ประโยชน์มากมายเพียงใด หากใช้อย่างไม่ระมัดระวัง ใช้ด้วยความประมาท ก็อาจทำให้เกิดอันตรายร้ายแรงต่อชีวิตและทรัพย์สินได้เช่นกัน การใช้ไฟฟ้าจึงต้องให้ความสำคัญกับเรื่องของความปลอดภัยเป็นอันดับแรก

 ความต้านทานของสายไฟฟ้า จะมีค่ามากหรือน้อยขึ้นอยู่กับองค์ประกอบดังต่อไปนี้

ก. พื้นที่หน้าตัดของสายไฟฟ้า สายไฟฟ้าที่มีพื้นที่หน้าตัดของตัวนำใหญ่จะมีค่าความต้านทานของสายไฟฟ้าน้อยกว่าสายไฟฟ้าที่มีพื้นที่หน้าตัดของตัวนำเล็ก 

ข. ความยาวของสายสายไฟฟ้า สายไฟฟ้าที่มีความยาวยิ่งมาก ความต้านทานของสายไฟก็จะมากขึ้นตาม

ค. อุณหภูมิของสายไฟฟ้า เมื่ออุณหภูมิสายไฟฟ้าสูงขึ้น ความต้านทานของสายไฟฟ้าก็จะเพิ่มขึ้น 

ง. ความต้านทานของสายไฟฟ้า ความต้านของสายไฟฟ้าขึ้นอยู่กับชนิดของวัสดุที่ใช้ทำสายไฟฟ้า เมื่อสายไฟฟ้ามีค่าความต้านทานมากจะทำให้แรงเคลื่อนไฟฟ้าตกในสายไฟมาก ซึ่งจะมีผลให้แรงเคลื่อนที่ตกคร่อมโหลดหรือภาระทำงานได้ไม่เต็มพิกัด ประสิทธิภาพในการทำงานของสายไฟฟ้าก็จะลดลงด้วย

ชนิดและการใช้งานของสายไฟฟ้า

ส่วนประกอบของสายไฟฟ้า
สายไฟฟ้าประกอบด้วยส่วนประกอบที่สำคัญ 3 ส่วน ได้แก่ ตัวนำ ฉนวน และเปลือก

ตัวนำ (Conductor) คือ ตัวนำของสายไฟฟ้าทำมาจากโลหะที่มีความนำไฟฟ้าสูง อาจจะอยู่ในรูปของตัวนำเดี่ยว (Solid) หรือตัวนำตีเกลียว (Strand) ซึ่งประกอบไปด้วยตัวนำเล็กๆ ตีเข้าด้วยกันเป็นเกลียวซึ่งมีข้อดีคือ การนำกระแสต่อพื้นที่ของสายไฟฟ้าสูงขึ้น เนื่องจาก ผลของ Skin Effect ลดลง และการเดินสายทำได้ง่าย เพราะมึความอ่อนตัวกว่า โลหะที่นิยมใช้เป็นตัวนำใช้ผลิตสายไฟฟ้าได้แก่ ทองแดง อลูมิเนียม โดยโลหะทั้งสองชนิดมีข้อดีข้อเสียต่างกันไปตามแต่ลักษณะของงาน

อลูมิเนียม เป็นโลหะที่มีความนำไฟฟ้าสูงรองจากทองแดง แต่เมื่อเปรียบเทียบในกรณีกระแสเท่ากันแล้ว พบว่า สายไฟฟ้าอลูมิเนียมจะมีน้ำหนักเบาและราคาสายไฟฟ้าถูกกว่าราคาสายไฟฟ้าทองแดง จึงเหมาะกับงานเดินสายไฟนอกอาคารและแรงดันสูงถ้าทิ้งอลูมิเนียมไว้ในอากาศจะเกิดออกไซด์ของอลูมิเนียม ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นฉนวนฟิล์มบางๆ เกาะตามผิว ช่วยป้องกันการสึกกร่อน แต่จะมีข้อเสียคือ ทำให้การเชื่อมต่อทำได้ยาก

ค่าต้านทานไฟฟ้าของโลหะ (ที่ 20 ^๐_c)

เปลือก (Sheath) คือ เปลือกทำหน้าที่หุ้มแกนหรือหุ้มสายไฟฟ้าชั้นนอกสุด เปลือกของสายไฟฟ้าอาจจะมี 1 หรือ 2 ชั้นก็ได้เพื่อป้องกันความเสียหายทางกายภาพที่อาจเกิดขึ้นในขณะติดตั้งหรือใช้งาน การเลือกใช้ชนิดของเปลือกสายไฟฟ้าจะขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมในการติดตั้งวัสดุ ที่นิยมทำเป็นเปลือกสายไฟฟ้ามากที่สุด คือ  Polyvinly Chloride (PVC) และ Polyethylene (PE) ส่วนกรณีสายไฟฟ้าที่ต้องการคุณสมบัติ พิเศษก็อาจใช้วัสดุ เช่น Flame Retardant Polyvinyl Chloride (FR-PVC) หรือ Low Smoke Halogen Free (LSHF) ก็ได้ 

• สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มภายนอกด้วยด้ายถัก ได้แก่ สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มด้วยยาง แต่ภายนอกจะถักด้ายห่อหุ้มอีกชั้นหนึ่ง ใช้กับเตารีดและเครื่องให้ความร้อน 
• สายหุ้มยาง เป็นสายไฟฟ้าที่หุ้มด้วยยางที่มีทั้งแบบธรรมดาและแบบนทนความร้อน สายไฟฟ้าแบบนี้จะเปื่อยและเสื่อมคุณภาพเร็ว ปัจจุบันไม่ค่อยนิยมใช้งาน 
• สายไฟฟ้าหุ้ม PVC ชนิดนี้มีความทนทานต่อดิน ฟ้า อากาศ ไม่ติดไฟ ทนความร้อน แข็งเหนียว ไม่เปื่อยง่าย นิยมใช้งานมากที่สุด
• สายไฟฟ้าหุ้มพลาสติกธรรมดา เป็นสายอ่อนเส้นเล็ก ภายในมีหลายเส้น เป็นสายไฟที่ไม่ถาวร ติดไฟได้ง่าย 
• สายไฟฟ้าเดี่ยว เป็นสายไฟฟ้า 1 เส้น มี 1 แกน ใช้เดินทั้งภายในและภายนอกอาคาร สายไฟฟ้าชนิดนี้ ถ้าเดินในอาคารนิยมใช้ร้อยในท่อแล้วยึดท่อติดกับผนัง หรือฝังท่อในเสาหรือพื้น บางครั้งก็นำมาใช้เดินภายนอกอาคาร การเดินสายไฟฟ้าเดี่ยวนี้ไม่นิยมเดินตีคลิป (ตีกิ๊ฟ) แต่จะเดินในท่อหรือวางรางเหล็กเสมอ หรือยึดติดกับผนังโดยใช้กับยึดเป็นช่วงๆ 
• สายไฟฟ้าคู่ เป็นสายไฟฟ้าที่ใช้เดินในอาคาร เป็นสายไฟฟ้าชนิด 1 เส้นมี 2 แกน หรืออาจทำพิเศษให้มี 3 แกน โดยมีสายดินอีก 1 แกน
• สายไฟฟ้าเคเบิ้ลใต้ดิน เป็นสายไฟฟ้าชนิดที่มีฉนวน PVC หุ้มลวดทองแดงอยู่แล้วยังมีฉนวนหุ้มภายนอกอีกชั้นหนึ่ง 
• สายไฟฟ้าเคลือบน้ำยาหรือสายอีนาเมล เป็นสายเปลือกที่เคลือบน้ำยาเคมี ใช้งานกันมากในงานพันขดลวดไดนาโม มอเตอร์ หม้อแปลง ฯลฯ 
• สายไฟฟ้าที่มีเปลือกโลหะหุ้ม นิยมใช้ฝังเข้ากับผนังตึก สายไฟฟ้าชนิดนี้มีราคาแพง 
  
  

สายไฟฟ้าแรงดันสูง

สายไฟฟ้าที่ใช้กับระบบไฟฟ้าแรงดันสูงเป็นสายไฟฟ้าที่มีขนาดใหญ่ ในลักษณะตัวนำตีเกลียว สายไฟฟ้าแรงดันสูง สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ สายเปลือก (Bare Wires) และ สายหุ้มฉนวน (Insulated Wires) ตามภาพประกอบ

สายเปลือย ( Bare Wires) คือ สายไฟฟ้าที่ไม่มีเปลือกฉนวนหุ้มสาย ถ้าหากนำไปใช้ในระบบจำหน่ายแรงดันต่ำจะไม่ปลอดภัย จึงใช้สายชนิดนี้กับงานแรงดันสูง สายไฟฟ้าเปลือยที่นิยมใช้ในงานแรงดันสูงมักจะทำมากจากอลูมิเนียม เพราะมีน้ำหนักเบา และราคาสายไฟฟ้าถูกกว่าทองแดง ขณะที่สายอลูมิเนียมล้วนจะสามารถรับแรงดึงได้ต่ำ จึงมีการพัฒนาเพื่อให้สามารถรับแรงดึงได้สูงขึ้น โดยการ เสริมแกนเหล็ก หรือใช้โลหะอื่นผสม สายเปลือกที่นิยมในปัจจุบัน ได้แก่

• สายไฟฟ้าอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย (AAC All Aluminum Conductor)
• สายไฟฟ้าอลูมิเนียมผสม (AAAC All Aluminum Alloy Conductor)
• สายไฟฟ้าอลูมิเนียมแกนเหล็ก (ACSR Aluminum Conductor Steel Reinforced)

สายไฟฟ้าอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย ( AAC-All Aluninium Conductor ) เป็นตัวนำอลูมิเนียมพันตีเกลียวเป็นชั้นๆ สายไฟฟ้าชนิดนี้รับแรงดึงได้ต่ำ จึงไม่สามารถขึงสายให้มีระยะห่างช่วงเสา ( Span ) มากๆ ได้ โดยปกติความยาวช่วงเสาต้องไม่เกิน 50 m. ยกเว้นสายที่มีขนาด 95mm²   ขึ้นไปนั้น สามารถที่จะมีระยะห่างช่วงเสาได้ไม่เกิน 100 m. มาตรฐานสำหรับสายไฟฟ้าอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย คือ มอก. 85-2548 

สายไฟฟ้าอลูมิเนียมผสม (AAAC-All Aluminum Alloy Conductor) สายไฟฟ้าชนิดนี้มีส่วนผสมของ อลูมิเนียม แมกนีเซียม และซิลิกอน สายไฟฟ้าอลูมิเนียมผสมจะมีความเหนียวและรับแรงดึงได้สูงกว่าสายไฟฟ้าอลูมิเนียมล้วน จึงสามารถขึงสายไฟฟ้าให้มีระยะห่างช่วงเสาได้มากขึ้น นิยมใช้เดินสายไฟฟ้าบริเวณชายทะเล เพราะสามารถทนต่อการกัดกร่อนของไอเกลือบริเวณชายทะเลได้ดี มาตรฐานสำหรับสายไฟฟ้าอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย คือ มอก. 85-2548

สายไฟฟ้าอลูมิเนียมแกนเหล็ก (ACSR-Aluminum Conductor Steel Reinforced) เป็นสายไฟฟ้าอลูมิเนียมตีเกลียว และมีสายเหล็กอยู่ตรงกลาง เพื่อให้สามารถรับแรงดึงได้สูงขึ้น ทำให้สามารถขยายระยะห่างช่วงเสาได้มากขึ้น แต่จะไม่ใช้สายไฟฟ้าชนิดนี้ในบริเวณชายทะเล เพราะจะเกิดการกัดกร่อนจากไอของเกลือ ทำให้อายุการใช้งานสายไฟฟ้าสั้นลง มาตรฐานสำหรับสายไฟอลูมิเนียมแกนเหล็ก คือ มอก. 85-2548 

สายหุ้มฉนวน (Insulated Wires) ในการเดินสายไฟฟ้าแรงดันสูงผ่านบริเวณที่มีผู้คนอาศัย เพื่อความปลอดภัยจะต้องใช้สายไฟฟ้าแรงดันสูงที่มีฉนวนหุ้มและการใช้สายหุ้มฉนวนยังช่วยลดการเกิดลัดวงจรจากสัตว์ หรือกิ่งไม้แตะถูกสายไฟฟ้าอีกด้วย ทำให้ระบบไฟฟ้า มีความเชื่อถือได้สูงขึ้น สายไฟฟ้าแรงดันสูงหุ้มฉนวนที่นิยมใช้มีดังนี้ 

• สาย Partial Insulated Cable (PIC)
• สาย Space Aerial Cable (SAC)
• สาย Preassembly Aerial Cable
• สาย Cross-Linked Polyethylene (XLPE)

สาย Partial Insulated Cable (PIC) โครงสร้างประกอบด้วยตัวนำอลูมิเนียมตีเกลียวอัดแน่น หุ้มด้วยฉนวน XLPE (Cross-Linked Polyethylene) หรือ PE (Polyethylene) แล้วแต่ความเหมาะสม ในปัจจุบันนิยมใช้ฉนวน XLPE (Cross-Linked Polyethylene) ถึงแม้มีฉนวนหุ้ม ก็ไม่สามารถแตะต้องสายไฟ เพราะฉนวนบางมาก ซึ่งจะช่วยลดการเกิดลัดวงจร ของสายเปลือยเท่านั้น ใช้เดินในอากาศผ่านลูกถ้วนแทนสายเปลือย

แม้สายชนิดนี้จะมีฉนวน XLPE (Cross Linked Polyethylene) หุ้ม แต่ก็ไม่สามารถแตะต้องสายไฟชนิดนี้ได้โดยตรง เนื่องจากฉนวนเป็นเพียงฉนวนบาง ซึ่งจะช่วยลดการเกิดลัดวงจรของสายเปลือยเท่านั้น การไฟฟ้าฯ ได้นำสายไฟ PIC มาใช้งานโดยเดินในอากาศผ่านลูกถ้วยบนเสาไฟฟ้าแทนสายเปลือย

สาย Space Aerial Cable (SAC) สายไฟ SAC โครงสร้างเป็นตัวนำอลูมิเนียมตีเกลียว สายไฟ SAC มีฉนวน XLPE หุ้ม เช่นเดียวกันกับสายไฟ PIC แต่สายไฟ SAC จะมีเปลือก (Sheath) ที่ทำจาก XLPE หุ้มฉนวนอีกชั้นหนึ่ง ทำให้มีความทนทานมากกว่าสายไฟ PIC และ สายไฟ SAC

แม้ว่าสายชนิดนี้ สายไฟ SAC จะมีเปลือก (Sheath) หุ้มฉนวนอีกชั้นหนึ่ง แต่ก็ไม่ควรสัมผัสสายไฟ SAC โดยตรง เพราะจะเป็นอันตรายได้ ในการใช้งานสายชนิดนี้ การไฟฟ้าฯ ใช้เป็นวงจรเสริมสำหรับวงจรที่ใช้สายไฟ PIC โดยในการเดินสายจะต้องใช้ Spacer เพื่อจำกัดระยะห่างระหว่างสาย สายชนิดนี้แม้ว่าจะสามารถวางใกล้กันได้มากกว่าสาย PIC แต่ก็ต้องไม่เกินระยะจำกัดค่าหนึ่ง นอกจากนี้จะต้องใช้ Messenger Wire ช่วยดึงสายไว้โดย Messenger Wire จะต่อลงดินทำหน้าที่เป็น Overhead Ground Wire

สาย Preassembly Aerial Cable สายไฟชนิดนี้ จัดเป็นสาย Fully Insulated มีโครงสร้างคล้ายสายไฟ XLPE (Cross-Linked Polyethylene) เนื่องจากสายชนิดนี้สามารถวางใกล้กัน จึงใช้สายชนิดนี้เมื่อสายไฟฟ้าติดตั้งผ่านในบริเวณที่มีระยะห่าง (Clearance) กับอาคารจำกัดหรือผ่านบริเวณที่มีคนอาศัย สายชนิดนี้ยังสามารถวางพาดไปกับมุมตึกได้ เนื่องจากมีความแข็งแรงทนทานมาก

สาย Cross-Linked Polyethylene (XLPE) สายไฟ XLPE จัดเป็นสาย Fully Insulated มีโครงสร้างและส่วนประกอบ

• ตัวนำ สายไฟ XLPE (Conductor) ส่วนใหญ่จะเป็นทองแดงในลักษณะตีเกลียว (Strand) ซึ่งอาจจะจัดอยู่ในรูปแบบของ Copper Concentric Strand 
• ชีลด์ของตัวนำ (Conductor Shield) ทำด้วยสารกึ่งตัวนำ (Semi-Conducting Material) มีหน้าที่ ช่วยให้สนามไฟฟ้าระหว่างตัวนำกับฉนวนกระจายอย่างสม่ำเสมอในแรวรัศมี เป็นกาช่วยลดการเกิด Breakdown ได้ 
• ฉนวน สายไฟ XLPE (Insulation) เป็นชั้นที่หุ้มห่อชั้นชีลด์ของตัวนำอีกทีหนึ่ง ทำด้วยฉนวน XLPE สายเคเบิลที่ดีนั้น ผิวด้านนอกของชั้นฉนวนจะต้องเรียบ
• ชีลด์ของฉนวน สาย XLPE (Insulation Shield) เป็นชั้นของ Semi-conducting Tape พันทับชั้นของฉนวน จากนั้นก็จะหุ้มด้วยชั้นของ Copper Tape อีกทีหนึ่ง ชีลด์ของฉนวนนี้ จะทำหน้าที่จำกัดสนามไฟฟ้า ให้อยู่เฉพาะภายในสาย เคเบิล เป็นการป้องกันการรบกวนระบบสื่อสาร นอกจากนี้การต่อชีลด์ลงดินจะช่วยลดอันตรายจากการสัมผัสถูกสาย เคเบิลด้วย และทำให้เกิดการกระจากของแรงดันอย่างสม่ำเสมอขณะใช้งาน  
• เปลือกนอก สายไฟ XLPE (Jacket) ชั้นของเปลือกนอกนี้อาจจะเป็น Polyvinyl Chloride (PVC) หรือ Polyethylene (PE) ก็ได้ แล้วแต่ว่าลักษณะของงานจะเป็นอย่างไร ถ้าเป็นงานกลางแจ้งก็มักจะใช้ Polyvinyl Chloride (PVC) เพราะว่ามันเฉื่อยต่อการ ติดไฟ ในขณะที่ Polyethylene (PE) มักจะใช้งานแบบเดินลอย เนื่องจากความทนทานต่อสภาพดินฟ้าอากาศ ส่วนในกรณีที่ วางเคเบิ้ลใต้ดินอาจจะมีชั้นของ Service Tape ซึ่งอาจจะทำด้วยชิ้นผ้า (Fabric Tape) คั่นระหว่างชีลด์กับเปลือกนอกช่วย ป้องกันการเสียดสีและการกระทบกระแทก สายชนิดนี้ หรือสาย XLPE สามารถเดินลอยในอากาศหรือฝังใต้ดินก็ได้ แต่นิยมใช้สายไฟ XLPE ฝังใต้ดิน เนื่องจากสายไฟ XLPE มีความแข็งแรง ทนทาน สามารถทนต่อความชื้นได้ดี
  
  

สายไฟฟ้าแรงดันต่ำ

สายไฟฟ้าแรงดันต่ำเป็นสายไฟฟ้าที่ใช้ได้กับแรงดันไม่เกิน 1000v. มีลักษณะเป็นสายไฟฟ้าหุ้มด้วยฉนวน โดยที่ตัวนำสำหรับสายไฟฟ้าชนิดนี้อาจจะใช้ทองแดงหรืออลูมิเนียม แต่ที่นิยมใช้สำหรับสายไฟฟ้าแรงดันต่ำ คือสายทองแดง สายไฟฟ้าขนาดใหญ่ มีลักษณะเป็นตัวนำตีเกลียว แต่ถ้าเป็นสายไฟฟ้าขนาดเล็กตัวนำก็จะเป็นตัวนำเดี่ยว วัสดุฉนวนที่ นิยมใช้กับสายไฟฟ้าแรงดันต่ำ ได้แก่ Polyvinyl Chloride (PVC) และ Cross-Linked Polyethylene (XLPE)

สายไฟฟ้าอลูมิเนียมหุ้มด้วยฉนวน PVC สามารถใช้งานในระบบจำหน่ายแรงต่ำ เดินภายนอก อาคาร เป็นสายประธาน (Main) หรือสายป้อน (Feeder) โดยจะใช้เดินในอากาศเหนือพื้นดิน ทางการไฟฟ้านครหลวงและการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ใช้สายชนิดนี้เป็นาสายประธานแรงต่ำ เดินมาจากหม้อแปลงจำหน่าย (Distribution Transformers) พาดบนลูกถ้วยตามเสาไฟฟ้าหรือหรือใต้ชายคาบ้านหรือตึกแถว เพื่อจ่ายไฟฟ้าให้กับผู้ใช้  สายชนิดนี้มีราคาถูกและรับแรงดึง ได้พอควร 

สายไฟฟ้าทองแดงหุ้มด้วยฉนวน PVC เนื่องจากทองแดง มีคุณสมบัติข้อดีที่เหนือกว่าอลูมิเนียมหลายประการด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นโลหะที่มี ความนำไฟฟ้าสูงกว่า การตัดต่อก็ทำได้ง่ายกว่า จึงนิยมใช้สายไฟฟ้าชนิดนี้กันมาก สายไฟฟ้าทองแดงหุ้มด้วยฉนวน PVC มีมากมายหลายชนิดแต่ละชนิดก็เหมาะกับงานแต่ละแบบ ทำให้สามารถใช้สายไฟฟ้าชนิดนี้กับงานได้กว้างขวาง ตั้งแต่เป็นสายเชื่อมวงจรเล็กๆ จนกระทั่งสายประธานหรือสายป้อน ในที่นี้จึงจะขอกล่าวถึงสายไฟฟ้า ตาม มอก. 11-2553 โดยจะกล่าวถึงสายไฟฟ้าที่ใช้งานในการเดินสายถาวรที่ใช้กันโดยทั่ว ๆ ไป 

สายไฟฟ้าทองแดงหุ้มด้วยฉนวน XLPE เนื่องจากคุณสมบัติของฉนวน XLPE ที่สามารถทนต่อความร้อนได้สูง มีความแข็งแรง ทนต่อแรงทางกลและการกัดกร่อนทางเคมีได้ดี ในปัจจุบันจึงมีการใช้สายไฟฟ้าที่หุ้มด้วยฉนวน XLPE มากขึ้น โดยสายชนิดนี้มีชื่อเรียกว่าสาย CV หรือ CVV ซึ่งไม่อยู่ในมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม แต่จะใช้ตามมาตรฐานอื่นเซ่น IEC60502 โดยทั่วไปสายชนิด สามารถใช้งานได้เหมือนกับสาย NYY จึงนิยมใช้เป็นสายป้อนหรือสายประธาน

สายไฟฟ้าทนไฟ

สายไฟฟ้าปกติทั่วไปเปลือกหรือฉนวนทำมาจากวัสดุ เช่น Polyvinyl Chloride (PVC) หรือ Cross-Linked Polyethylene (XLPE)  เมื่อวัสดุเหล่านี้ถูกเพลิงไหม้อาจทำให้เกิดอันตรายร้ายแรงได้ เนื่องจากวัสดุเหล่านี้สามารถติดไฟได้และจะลุกลามไปทั่วบริเวณรวมทั้งตามช่องทางเดิน นอกจากนี้จะทำให้เกิดควันหนาแน่นและอากาศพิษกระจายไปทั่ว ทำให้คนหมดสติและเสียชีวิตในที่สุด เพื่อแก้ปัญหานี้จะต้องเลือกสายไฟฟ้าที่มีลักษณะสมบัติทนไฟที่สำคัญดังต่อไปนี้

• คุณสมบัติด้านเปลวเพลิง (Flame Propagation or Flame Retardancy)
  คือ คุณสมบัติการหน่วงเหนี่ยวลุกลามของการลุกไหม้ของสายไฟฟ้า เมื่อเกิดไฟไหม้สายไฟฟ้าจะช่วยลด ปัญหาลามของไฟไปตามสายไฟฟ้า ดังนั้นบริเวณที่ถูกไฟไหม้จะไม่ขยายเป็นบริเวณกว้างและเมื่อเอาแหล่งไฟออกก็จะดับเอง (Self-extinguish) กำหนดให้ใช้ตามมาตรฐานของ IEC 60332-1 หรือ IEC 60332-3
• คุณสมบัติการปล่อยก๊าซกรด (Acid and Corrosive Gas Emission)
  คือ คุณสมบัติซึ่งแสดงการเกิดกรดหลังจากเกิดไฟไหม้ กรดที่เกิดขึ้นจะกัดโลหะของโครงสร้างและอุปกรณ์ อื่น ๆ สายไฟฟ้าที่มีสาร Halogen น้อย หรือไม่มีเลยก็จะลดการเกิดกรดและก๊าซพิษ กำหนดให้ใช้ตามมาตรฐานของ IEC 60754-2
• คุณสมบัติการปล่อยควัน (Smoke Emission)
  คือ คุณสมบัติซึ่งแสดงปริมาณควันที่เกิดจากการไหม้ของสายไฟฟ้า กำหนดให้ใช้ตามมาตรฐานของ IEC 61034-2
• คุณสมบัติต้านทานการติดไฟ (Fire Resistance)
  คือ คุณสมบัติที่แสดงว่าภายใต้สถานการณ์ไฟไหม้ สายไฟฟ้ายังสามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าได้ในช่วงเวลาหนึ่ง กำหนดให้ใช้ตามมาตรฐานของ BS 6387 หรือ IEC 60331

ส่วนประกอบของสายทนไฟ (FRC) 

• ตัวนำ (Conductor) : ทองแดง
• เทปกันไฟ (Fire Barrier Tape) : Mica / Glass
• ฉนวน (Insulator) : XLPE
• เปลือกหุ้มชั้นนอก (Outer Sheath) : ทำด้วยสารจำพวก Zero Halogen, Low smoke(OHLS)

สายไฟฟ้าทนไฟ (FRC) ควรใช้กับระบบและวงจรไฟฟ้าที่มีความสำคัญต่อความปลอดภัย เช่น

• ระบบสัญญาณเตือนอัคคีภัย (Fire Alarm System)
• ระบบควบคุมอาคารอัตโนมัติ (Building Automation System)
• ระบบไฟแสงสว่างฉุกเฉิน (Emergency Lighting System)
• ระบบเสียงประกาศ (Public Address System)
• ระบบไฟฟ้าสำรอง (Standby Power System)
• ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (Computer Network System)
• ระบบโทรทัศน์วงจรปิด (Closed Circuit TV System)
• ระบบลิฟต์และบันไดเลือน (Lifts and Escalators System)
• ระบบปั๊มน้ำดับเพลิงเพลิงและปั๊มอัดอากาศในช่องบันไดหนีไฟ (Fire Pumps and Pressurized Stairs)
• ในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ซึ่งต้องการให้ระบบสามารถปฏิบัติงานได้ในขณะที่เกิดไฟไหม้

สายไฟฟ้าตาม มอก.11-2553

สายไฟฟ้าแรงดันต่ำหุ้มฉนวนพอลิไวนิลคลอไรด์ มีใช้อยู่มากมายและมีมาตรฐานบังคับมานานแล้ว ฉบับแรกคือ มอก. 11- 2518 ต่อมาได้ปรับปรุงเป็น มอก. 11- 2531 ฉบับล่าสุดคือ มอก. 11-2553

มอก. 11-2553 สายไฟฟ้าหุ้มฉนวนพอลิไวนิลคลอไรด์มีมาตรฐานบังคับคือ มอก. 11-2553 มาตรฐานนี้มี 6 เล่มด้วยกัน

• เล่ม 1 ข้อกำหนดทั่วไป
• เล่ม 2 วิธีทดสอบ
• เล่ม 3 สายไฟฟ้าไม่มีเปลือก สำหรับงานติดตั้งยึด
• เล่ม 4 สายไฟฟ้ามีเปลือก สำหรับงานติดตั้งยึดกับ
• เล่ม 5 สายอ่อน
• เล่ม 101 สายไฟฟ้ามีเปลือก สำหรับงานทั่วไป